Янар-янмас…

 
Янар-янмас, сүнәр-сүнмәс
Яшәү нигә хаҗәт ул? —
Вакытында килми йөргән,
Соңга калган әҗәл ул…
 

Уй

 
Уй бетерде, уйды йөрәкне,
Уйлап, дөнья көнен оныттым.
Артык уйга салып башымны,
Уйламаган хәлгә юлыктым…
 

Җырларга сыяр идем
(Җыр)

 
Бакчаларга чыгар идем,
Алмалар җыяр идем.
Алмалар күк тулды күңелем,
Өзелеп бер җырлар идем.
 
 
Болыннарга чыгар идем,
Чәчәкләр җыяр идем.
Мине сагынып бер җырласаң,
Җырыңа сыяр идем…
 

«Саран да соң син, и табигать!..»

 
Саран да соң син, и табигать!
Җир йөзенә бары бер кояш биргәнсең.
Юмарт та соң син, и табигать!
Берүземә зуп-зур бер кояш биргәнсең.
 

Бу көн

 
Бу көн белән ничек хушлашырга —
Бу көн миңа шундый кирәктер!
Бу көн белән аерылган йөрәк —
Кан саумаган җансыз йөрәктер…
 
 
Бу көн миңа, һәрбер сулышыңның
Кадерен бел, дип кисәтәдер күк.
Мәгънәсезгә үткән кичәләрнең
Һәммәсе дә исәптәдер күк.
 
 
Бу көн миндә «бүген» булып түгел,
Туасы таң булып яшәде.
Актарылды дөньям, әйтерсең лә
Аяз көндә яшен яшьнәде.
 
 
Бу көн минем туры килде, ахры,
Бәхет серен ачкан чагыма.
Никтер хәзер үткәннәрне түгел,
Киләчәкне күбрәк сагынам…
 

Киңәш

 
Кыек атып туры тидердем, дип
Хафаланды куркак бер бәндә.
Кайгырды ул, «ялгыш» корбанының
Үчне алачагын белгәнгә…
 
 
Киңәш бирдем аңа, бу ялгышны
Була әле, димен, төзәтеп.
Кыңгыр эшне кирәк фаш итәргә,
Кыек атып түгел, төз атып…
 

Бер уйлаганда…

 
Бер уйлаганда, бер уйлаганда,
Гаҗәп тә соң тормыш дигәнең:
Әйләнә дә кала түшәмгә
Кичә басып йөргән идәнең…
 
 
Бер уйлаганда, бер уйлаганда,
Сәер дә соң кеше дигәнең:
Ярдәм сорап килсәң – күз йома
Кичә генә дус дип йөргәнең.
 
 
Бер уйлаганда, бер уйлаганда,
Кызык та соң бу дан дигәнең:
Булып чыга шома урындык
Кичә алтын тәхет дигәнең…
 
 
Бер уйлаганда, бер уйлаганда,
Ярылып яткан ялгыш дигәнең
Мөһерен сугып раслый да куя
Берәүләрнең язмыш дигәнен…
 

Көткән көн

 
Ниһаять, килде ул көн!
Барысы да утырды үз урынына.
Иң мөһиме: куелды
тиешле бәяләр.
Күп кенә сыйфатлар, сүзләргә
Өстәлде куштырнак-җәяләр…
Һәммәсе кайтты да утырды,
Үз урыны: түре бар, ишек каты…
Кемгәдер – йомшаграк,
кемгә – каты…
Ахыр чиктә
Гаделлек ишек какты.
Кертмичә чара юк —
Аның үз урыны бушаган:
«Күп көттек, түрдән уз!» —
дип калды
Тапталып беткән
карт
Бусага…
 

«Кайгы мине, күрәмсең…»

 
Кайгы мине, күрәмсең,
Озак эзләгән инде:
Бүген сугып ега язды,
Кичә кизәнгән иде…
Бәхет безнең арадан
Кинәт югалган иде.
Бүген килеп кулын бирде,
Кичә елмайган иде…
 

Асылташ

 
Бер әкият әйләндерде минем башны,
Эзләп тап, дип, хикмәтле шул асылташны:
Китерер ул, диде, сиңа бик зур бәхет,
Каурыедай, тылсымга бай асыл кошның…
 
 
Шактый гомер уйлап аны иза чиктем,
Ул һәрьяктан миңа серле нурын сипте.
Сихерләнеп, аны озак эзләдем мин,
Тапмасам да, өметемне өзмәдем мин.
 
 
Асылташ ул җирдә ятмый – анысын беләм.
Алданганмын, дип, үземнән үзем көләм.
Еллар узды… Онытылды серле таш та,
Әкият тә борчымады мине башка…
 
 
Әмма күңел кайчак балкып-балкып китә:
Шул асылташ, ахры, һаман мине көтә…
 

Бетмә янып

 
Дөрләп кенә янган чакта
Сүрелтмә син ялкының,
Үрлә, үрлә – хыялларның
Ерагайтма якынын.
 
 
Тик бетмә янып, җаныңны
Әйләндермә күмергә,
Коткара күр хыялларны —
Җитсен бөтен гомергә!..
 

Бәйрәм күлмәге

 
Мин үземә асыл күлмәк тектем,
Тегүчегә барып йөрмәдем.
Килешмәгән җирен кабат сүттем,
Теләгәнчә кистем, җөйләдем…
 
 
Озак тектем, көзге тирәсендә
Бөтерелеп кат-кат әйләндем.
Күлмәгемне күреп котлар өчен
Ашыга-ашыга килде бәйрәмем.
 
 
Сирень чәчәкләре көнләшерлек
Күлмәк киеп чыктым урамга.
Җилләренә хәтле хәйран калды —
Билләремә ничек урала…
 
 
Узган-барган сиздермичә генә
Карап-карап кала әйләнеп…
Ах, ни булды?!
Кинәт шыбыр-шыбыр
Коелышты җиргә сәйләнем…
 
 
Як-ягыма сибелеп таралдылар,
Бөртек-бөртек булып җемелдәп.
Җыярга да, җыймаска да белмим —
Түгел иде хәлем җиңелдән…
 
 
Хәерлегә булсын – китеп бардым.
Чәчелеп калды юлда сәйләнем.
Каршы якта ашкындырып-әйдәп
Көтеп тора иде бәйрәмем…
 

Әй йөгерәм…

 
Әй йөгерәм, әй йөгерәм,
Әй йөгерәм, җитәм дип.
Алҗып туктыйм да үземә,
Ял ит бераз, җитәр, дим.
 
 
Кайларга ашкынганымны
Белсәләр әгәр җилләр,
Гел каршы исмәсләр иде,
Ашыкма, диеп, җүләр…
 
 
Ниләргә талпынганымны
Канатлы кошлар белсә,
Үртәшеп очмаслар иде,
Чыр да чу килеп өстә.
 
 
Сорашкан булса болытлар,
Ник йөгердең болай, дип,
Күкрәшеп көлмәсләр иде,
Бу кыз шашкан бугай, дип…
 
 
Хәл җыям да чабам алга,
Ташлап җилгә шәлемне.
Аңласа аңлар юл гына
Минем ярсу хәлемне.
 
 
Үчекләрме әче телләр,
Тиңләп мине тилегә?
Туктап артка чигәсем юк —
Җил борылсын кирегә!
 
 
Омтылам шул офыкларга,
Хыялның үзен узып,
Бер барып җитәм җитүен,
Их, булыр иде кызык!..
 

Үзе чакырып алыр

 
Дускай, нишлик, әллә соң
Монда калабызмы?
Әллә инде яшьлеккә
Кире кайтабызмы? —
Дәшеп торган чагында
Кайнар кайтавазы…
Әйт, синеңчә, кайда без
Кирәгрәк икән?..
Кайда безнең кебекләр
Сирәгрәк икән?..
Әллә йөгереп үтикме
Калган чакрымнарны? —
Бик теләсә, яшь гомер
Үзе чакырып алыр…
Әйдә, очыйк еракка
Икәү канатланып,
Сагынсак та үткәнне,
Бүтән кабатламыйк.
Сүндермәсәк йөрәктә
Дәртле чаткыларын,
Яшьлек безне кирәктә
Үзе чакырып алыр…
 

Башланмаган тормыш

 
Башланмаган тормыш тора алда:
Минем әле, бура буратып,
Өр-яңа өй салып керәсем бар,
Өмә ясап, буран уйнатып…
 
 
Түбәсенә аның кояш кунар, —
Нуры төшәр нигез ташына.
Әйдүк, түрдән уз, дип, ашыга-ашыга
Чыгармын күк бәхет каршына.
 
 
Тәрәзләре карар
урам якка, —
Күренеп торсын ыгы-зыгысы.
Капкасыннан йомыш-фәлән белән
Өзелмәсен кече-олысы.
 
 
Идәненә аның игелек иңәр,
Түшәменә шатлык түшәлер.
Бердәнберем дигән бер тиңенә
Насыйп булыр кайнар түшәге…
 
 
Башланмаган тормыш тора алда,
Иртә әле әйтү «хуш» ларны.
Мичтән генә чыккан бөтен калач
Табынымда көтәр дусларны…
 

Язмыш исәбе

 
Зарланмыйбыз һич тә, үзебез
Сайлап алдык язмышкайны:
Килә тора, үтә тора —
Бер сөенеч, ике кайгы…
 
 
Агач башларыннан түгел,
Адәм башларыннан йөри
Бәла дигәннәре, кайчак
Упкыннарга илтеп тери…
 
 
Ә берәүләр гомер сөрә,
Кагылмыйча җиң җиле дә…
Яши алар бәрелмичә,
Күгәрмичә бер җире дә.
 
 
Андыйларга ләкин җирдә
Бәйрәм дә юк, тантана да.
Белми алар күз-яшь түгеп
Кайгыра да, шатлана да…
 
 
Зарланмыйбыз, үзебез сайлап,
Теләп алган язмыш кулда.
Юл газабы – гүр газабы:
Ниләр булмас олы юлда…
 
 
Ә шулай да вакыт бераз
Төзәтергә язмышкайны —
Бездә хәзер яңа исәп:
Туар шатлык, узар кайгы.
 

Без нинди яшь идек…

 
Яшьлек…
аяклары җиргә тияр-тимәс
йөгереп үтте.
Әмма безгә акыл биреп китте.
Акыл исә безне отты —
дөнья гаме итәктән тотты…
Өлгердек, урылдык, сугылдык!
Ярый әле, анда-монда сугылып,
җир-су талымлап йөрмәдек —
Бер туфракка ул булдык, кыз булдык,
табындык, баш идек…
Их! Кичә генә әле
без шундый яшь идек!..
Диңгезне даулаган давыл күк,
Күкләрне яулаган яшен күк.
Гамь өстенә гамь тора өстәлеп,
Узды яшьлек – яшел төш, истәлек…
Өлгердек, урылдык, сугылдык,
Орлык булып яңадан чәчелдек…
Их! Кичә генә әле
без шундый яшь идек!..
 

«Ни яме бар тормышыңның?..»

 
– Ни яме бар тормышыңның?—
диеп, мине кимсендермә.
Бәхетле мин: бу дөньяны
сабыйларча ихлас сөям…
Бәхетле йолдыз астында
тумаганмындыр да, бәлки.
Табып җирдән, шул йолдызны
инде үзем күккә чөям!..
 

Яңа тойдым

 
Бу бит әле башы гына, диеп,
Күңел юатудан күптән туйдым.
Ярты гомер узып бара инде,
Көтә-көтә алгы бәйрәм-туйны…
 
 
Үтә, үтә, кайтмый кире, диеп,
Уфтанулардан да тәмам туйдым.
Мин бит әле тормыш дигән җырның
Гүзәллеген яңа гына тойдым…
 

Язгы этюд

 
Ап-ак челтәргә уралган
Авылым урамнары.
Тагын язлар алып килде
Сыерчык бураннары.
 
 
Аркау буен рәт-рәт салып,
Келәм тукый кардан җил.
Өлгертәсе иде язга,
Ләкин туктый, арган җил.
 
 
Ямь-яшел хәтфә келәмен
Яз үзе алып килер.
Шул келәмдә җилбәгәй җил
Бөтерелеп бер биер.
 
 
Җилфер-җилфер җил яулыгын
Җәй бөркәнер аннары.
Яз хәбәрен салып китте
Сыерчык бураннары…
 

Көзге җәй

 
Их, көзләрнең кышка түгел,
Җәйгә ялганган чагы…
Күлмәклек ефәкләр алдым,
Сабантуй көтеп тагын…
 
 
Нинди ут озакка түгел,
Ә яна ялкынлырак.
Нинди моң колакка түгел,
Ә җанга якынрак…
 
 
Тыңлап кал инде бер генә,
Тыңлап кал, тагын кил дә! —
Әллә яфрак, әллә йөрәк
Талпына сары җилдә…
 
 
Бу – көзләрнең кышка түгел,
Җәйгә ялганган чагы…
Күңелнең, шуңа ышанып,
Юри алданган чагы…
 

«Атлар менеп очкан юк югын да…»

 
Атлар менеп очкан юк югын да,
Кызыктыра кереп төшләргә.
Төшеңә дә керми торган яшерен
Өметләрең булса, нишләргә?..
 
 
Хыял чиксез, бизәк чигә җепсез —
Бар, әйтеп бак аны кешегә…
Җуелыр күк бөтен ләззәтләре,
Әрсезләнеп кереп төшеңә…
 

Ак бакчада

 
Ак бакчага киләм көн дә,
Ак шәл ябып башыма.
Ак каеннар белән бергә
Чыгарсың күк каршыма…
 
 
Ак бакчага карлар ява,
Юллар көрткә күмелә.
Бәлки, беренче эзләрне
Салырсың син – кем белә…
 
 
Әллә нигә бик ямансу
Бу бакчаның юллары.
Йөри ятим мәхәббәтем,
Сагышларга уралып…
 
 
Кышлар үткәч, бу бакчага
Әле син дә килерсең.
Каеннарга сарылып калган
Ак сагышны күрерсең…
 

Соңга калган сөенче

 
Таң алдыннан ләйсән явып үтте…
Сиңа килдем,
Сөенчесен алыйм диеп иртүк.
Күзләреңдә җемелдәште биеп
энҗе-энҗе бөртек…
 
 
Урманнарда умырзая шыткан…
Сиңа кердем,
Сөенчесен алыйм диеп кичтән.
Тәрәз төбең тулы купшы гөлләр
күреп
тындым эчтән…
 
 
Су буена мамык бәбкә чыккан…
Чаптым сиңа,
Сөенчесен алыйм диеп үзем.
Киштәгездә яткан ап-ак каурыйларга
төште күзем…
Соңга калган икән сөенчем.